Mountain Weather and Climate / Panahon at Klima ng Bundok - Lexicon

Ang panahon at klima ng mga bundok ay isang natatanging pag-aaral, naiiba sa mga lugar na nasa kapatagan o malapit sa dagat. Ang taas ng bundok ay may malaking impluwensya sa temperatura, kung saan bumababa ang temperatura habang tumataas ang altitude. Ito ay dahil sa pagbaba ng presyon ng hangin at pagkawala ng init sa pamamagitan ng paglawak ng hangin.

Ang mga bundok ay gumaganap din bilang mga hadlang sa hangin, na nagiging sanhi ng orographic lift. Kapag ang mamasa-masang hangin ay umaakyat sa isang bundok, ito ay lumalamig at nagiging sanhi ng pagbuo ng mga ulap at pag-ulan sa windward side (ang bahagi na nakaharap sa hangin). Ang leeward side (ang bahagi na hindi nakaharap sa hangin) ay karaniwang tuyo at mainit, isang phenomenon na tinatawag na rain shadow.

Ang klima sa mga bundok ay maaaring mag-iba nang malaki depende sa latitude, taas, at exposure sa hangin. Maaaring makaranas ang mga bundok ng iba't ibang uri ng klima, mula sa glacial sa mga pinakamataas na altitude hanggang sa temperate o tropical sa mas mababang altitude.

Mahalaga ring tandaan ang papel ng snowpack sa mga bundok. Ang snowpack ay nagsisilbing natural na reservoir ng tubig, na unti-unting natutunaw sa tagsibol at tag-init, na nagbibigay ng tubig para sa mga ilog at sapa. Ang pagbabago ng klima ay may malaking epekto sa snowpack, na maaaring magdulot ng mga problema sa suplay ng tubig.

• Ang pag-aaral ng panahon at klima ng bundok ay mahalaga para sa pag-unawa sa mga ecosystem ng bundok at ang kanilang pagiging sensitibo sa pagbabago ng klima.
• Ang mga lokal na komunidad na nakatira sa mga bundok ay umaasa sa kaalaman tungkol sa panahon at klima para sa kanilang kabuhayan, tulad ng agrikultura at turismo.
• Ang pag-aaral ng mga pattern ng panahon at klima sa mga bundok ay maaaring makatulong sa pagtataya ng mga panganib tulad ng landslides, avalanches, at pagbaha.