Muziektheorie is de studie van de principes die muziek structureren. Het is een fundamenteel onderdeel van muzikaal onderwijs en essentieel voor componisten, uitvoerders en muziekliefhebbers. In Nederland, net als in Tsjechië, wordt muziektheorie vaak onderwezen aan conservatoria en universiteiten, maar ook via privélessen en online cursussen. Het begrijpen van muziektheorie opent de deur naar een dieper begrip van de muziek die we horen en spelen.
De basisprincipes van muziektheorie omvatten harmonie, melodie, ritme en vorm. Harmonie houdt zich bezig met de relaties tussen akkoorden en hun progressies, terwijl melodie de opeenvolging van tonen bestudeert. Ritme bepaalt de timing en duur van noten, en vorm beschrijft de algehele structuur van een muziekstuk. Deze elementen werken samen om een coherent en expressief geheel te creëren.
Bij het leren van de woordenschat rondom muziektheorie is het belangrijk om aandacht te besteden aan de specifieke termen die worden gebruikt om muzikale concepten te beschrijven. Begrippen als 'toonsoort', 'interval', 'akkoord', 'ritme' en 'dynamiek' zijn essentieel om te kennen. Het is ook nuttig om vertrouwd te raken met de notatie van muziek, inclusief de verschillende symbolen en afkortingen die worden gebruikt.