grandelib.com logo GrandeLib tl FILIPINO

Mga Sistemang Pampulitika / Sistem Politik - Lexicon

Ang mga sistemang pampulitika ay ang mga paraan kung paano pinamamahalaan ang isang bansa o estado. Ito ay sumasaklaw sa mga institusyon, proseso, at mga panuntunan na nagtatakda kung paano ginagawa ang mga desisyon at kung paano ipinapatupad ang mga batas.

Sa Pilipinas, ang sistema ng pamahalaan ay demokratiko. Ito ay nangangahulugan na ang kapangyarihan ay nasa kamay ng mga mamamayan, na nagpapahayag ng kanilang kalooban sa pamamagitan ng pagboto sa mga halal na opisyal.

Mayroong tatlong sangay ng pamahalaan: ang ehekutibo, ang lehislatibo, at ang hudikatura. Ang bawat sangay ay may kanya-kanyang tungkulin at responsibilidad. Ang ehekutibo ay nagpapatupad ng mga batas, ang lehislatibo ay gumagawa ng mga batas, at ang hudikatura ay nagpapakahulugan ng mga batas.

Ang pag-aaral ng leksikon na ito ay magbibigay-daan sa iyo na maunawaan ang mga terminong ginagamit sa mundo ng pulitika. Mahalaga rin na maging mulat sa mga isyu at hamon na kinakaharap ng bansa upang maging isang responsableng mamamayan.

Ang aktibong pakikilahok sa proseso ng pulitika ay mahalaga upang matiyak na ang pamahalaan ay tumutugon sa mga pangangailangan ng mga mamamayan.

demokrasi
republik
monarki
autoritarianisme
pemerintahan diktator
federalisme
parlimen
perlembagaan
kedaulatan
perundangan
kabinet
rampasan kuasa
bikameral
parti politik
pilihan raya
perwakilan
tadbir urus
ideologi
pakatan
badan kehakiman
veto
totalitarianisme
plutokrasi
anarki
fasisme
liberalisme
sosialisme
komunisme
oligarki
penapisan
hak sivil
demagog
autoritarian
populisme
kezaliman
birokrasi
referendum
pengundi
penyandang jawatan
petisyen
melobi
impeachment
senat
bahay ng mga kinatawan
dewan perwakilan
checks and balances
semak dan imbangan
kempen
spektrum politik
demilitarisasi
desentralisasi
suaka politik